جمعیت شهري ايران و آينده ي آن با نگاهی به جمعيت كلان شهرها

شهرنشینی داراي تاريخچه ­اي بسيار قديمي است و بیش از پنج هزار سال قدمت دارد. در سطح جهاني تا سال1900 میلادی از هر 8 نفر، یک نفر در مناطق شهری زندگی می ­کرد اما در حال حاضر بيش از نیمی جمعیت جهان شهرنشین می ­باشند. افزایش جمعیت شهری، در دنياي امروز، به عنوان یکی از  شاخص­های توسعه اقتصادی و اجتماعی و جمعیتی مورد توجه است.

ایران نيز دارای سابقه­ ای دیرین در تاریخ شهرنشینی است. در نيم قرن اخير روند شهرنشيني در كشور سير صعودي داشته است. نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1395 نشان می­دهد جمعیت شهری ایران نزدیک به سه چهارم جمعیت کل کشور است. انتظار مي­رود روند شهرنشيني همچنان به سير صعودي خود ادامه داده و در سال 1435 از 84 درصد فراتر رود. آمارها حاکی از این است در حال حاضر بخش زیادی از جمعیت شهری ايران در تعداد محدودي کلان شهر متمرکر شدند. در مقابل در كشور تعداد زيادي شهر كم جمعيت وجود دارد. بررسي ­ها نشان مي­دهد درصورت اجراي سياست­هاي افزايشي جمعيت، تمركز جمعيت در مناطق شهري به ويژه كلان شهرها بيش از پيش خواهد شد. بديهي است رشد سریع و بی­ حد و حصر جمعیت شهری به ويژه در كلان شهرها به همراه عدم برنامه ­ريزي و فراهم نمودن زيرساخت ­هاي لازم، سبب آسیب­ های متعدد اقتصادی و اجتماعی در مناطق شهري خواهد شد.

جمعیت کلان شهرهای ایران : 95-1335

هدف اصلی از مطالعه حاضر، بررسي روند شهرنشيني ايران در نيم قرن اخير و سپس پیش بینی جمعیت نقاط شهري و آینده نگری جمعیت کلان شهرها مي­باشد. روش تحقیق توصیفی، تکنیکی و آینده پژوهی است. پیش ­بینی جمعیت در مرحله نسخت برای جمعیت شهری کشور و با روش ترکیبی- نسلی انجام شد. سپس برای آینده نگری جمعیت کلان شهرها از روش سهمی مدد گرفته شد.

اين مطالعه نشان مي ­دهد در صورت اجراي سياست­هاي افزايش جمعيت، جمعيت بيشتري در كلان شهرها متمركز خواهد شد و اين وضعيت اقتصاد جمعيت شهري را متحول خواهد كرد. در اين حالت برنامه­ ريزان شهري و سياستگذاران مي­ بايست درصد تمهيداتي بيش از پيش براي جمعيت موجود در نقاط شهري باشند. بديهي است برنامه ­ريزي­هاي اقتصادي بايد قبل از هرچيز، دستيابي آسان به شغل و درآمد معقول و زیرساختهای شهری و برنامه ریزی را امكان­پذير سازد.

پیش بینی جمعیت كل كشور و آینده نگری مناطق شهري با فرض محتمل در  افق 1435 هجری شمسی

برای مشاهده کامل این گزارش تحلیلی به سایت پژوهشکده آمار به آدرس زیر مراجعه نمایید.

https://www.srtc.ac.ir/